Ο ν.4800/2021 επέφερε σοβαρές μεταρρυθμίσεις στο οικογενειακό δίκαιο και πιο συγκεκριμένα, στις σχέσεις μεταξύ γονέων και τέκνων. Η πιο μεγάλη και πολυσυζητημένη μεταρρύθμιση είναι η καθιέρωση του κανόνα της «συνεπιμέλειας», ήτοι ο κανόνας της «από κοινού άσκησης της γονικής μέριμνας», μετά το διαζύγιο ή την ακύρωση γάμου, τη λύση ή την ακύρωση του σύμφωνου συμβίωσης ή της διακοπής της συμβίωσης των συζύγων ή των μερών του συμφώνου συμβίωσης (νέο άρθρο 1513ΑΚ).
Σύμφωνα με το νέο άρθρο 1513ΑΚ: «Στις περιπτώσεις διαζυγίου ή ακύρωσης του γάμου ή λύσης ή ακύρωσης του συμφώνου συμβίωσης ή διακοπής της συμβίωσης των συζύγων ή των μερών του συμφώνου συμβίωσης και εφόσον ζουν και οι δύο γονείς, εξακολουθούν να ασκούν από κοινού και εξίσου τη γονική μέριμνα. Ο γονέας με τον οποίο διαμένει το τέκνο, επιχειρεί τις πράξεις που προβλέπονται στο πρώτο εδάφιο του άρθρου 1516, κατόπιν προηγούμενης ενημέρωσης του άλλου γονέα». Η από κοινού άσκηση της γονικής μέριμνας είναι η συναπόφαση και σύμπραξη των γονέων σε όλα τα θέματα που αφορούν το παιδί, εκτός από τα πολύ τρέχοντα ή επείγοντα, τα οποία μπορεί να επιχειρεί και μόνος του ο γονέας με τον οποίο διαμένει το τέκνο (αρ.1516 παρ.1 ΑΚ). Στην ουσία, οι γονείς συνεχίζουν μετά τη διάσπαση της μεταξύ τους σχέσης να αποφασίζουν από κοινού για όλα τα ζητήματα που αφορούν την επιμέλεια και την εκπροσώπηση του παιδιού, καθώς και τη διοίκηση της περιουσίας του. Από την ως άνω «συναπόφαση» εξαιρούνται μόνο οι πράξεις που προβλέπονται στο άρθρο 1516 παρ. 1ΑΚ, ήτοι: 1. οι «συνήθεις πράξεις επιμέλειας τέκνου», οι οποίες σχετίζονται με την απλή καθημερινότητα του παιδιού, 2. οι «πράξεις τρέχουσας διαχείρισης της περιουσίας» και 3. οι «επείγουσες πράξεις».
Επίσης, σύμφωνα με το άρθρο 1519 παρ.2 ΑΚ «Για την μεταβολή του τόπου διαμονής του τέκνου που επιδρά ουσιωδώς στο δικαίωμα επικοινωνίας του γονέα με τον οποίο δεν διαμένει το τέκνο, απαιτείται προηγούμενη έγγραφη συμφωνία των γονέων ή προηγούμενη δικαστική απόφαση που εκδίδεται μετά από αίτηση ενός από τους γονείς. Το δικαστήριο μπορεί να διατάξει κάθε πρόσφορο μέτρο». Με το προηγούμενο δίκαιο , ο γονέας που ασκούσε την επιμέλεια του παιδιού μπορούσε να αποφασίσει μονομερώς για τον τόπο διαμονής του παιδιού. Πλέον, όμως, δεν υπάρχει το πεδίο μονομερούς απόφασης όταν η αλλαγή του τόπου διαμονής του παιδιού επηρεάζει ουσιωδώς την επικοινωνία με τον άλλο γονέα. Γι’ αυτό απαιτείται προηγούμενη έγγραφη συμφωνία μεταξύ των δύο γονέων ή έκδοση δικαστικής απόφασης που θα επιτρέπει τη μεταβολή του τόπου διαμονής.
Γενικότερα, σε περιπτώσεις όπου ισχύει ο κανόνας της από κοινού άσκησης της γονικής μέριμνας του τέκνου και οι δύο γονείς διαφωνούν σε κάποιο ζήτημα που απαιτεί συναπόφασή τους, το άρθρο 1512 Α.Κ. προβλέπει ότι για το ζήτημα αυτό αποφασίζει το δικαστήριο, κατόπιν προσφυγής σε αυτό του ενός από τους δύο γονείς. Βέβαια, οι γονείς πρέπει να προσπαθήσουν βρουν κοινά αποδεκτές λύσεις προτού προσφύγουν στο δικαστήριο. Στο πλαίσιο αυτό, γίνεται δεκτό ότι εάν ο ένας γονέας συστηματικά επιδεικνύει αντίθετη προς την προπεριγραφόμενη συμπεριφορά, θα πρέπει να θεωρηθεί ότι ασκεί καταχρηστικώς την γονική μέριμνα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται περαιτέρω για τις δυνατότητες ανάθεσης της αποκλειστικής άσκησής στην στον άλλον γονέα από το δικαστήριο.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη συνεπιμέλεια και τα δικαιώματα/υποχρεώσεις των γονέων έναντι των τέκνων τους αλλά και μεταξύ τους μπορείτε να επικοινωνείτε με το γραφείο μας.
